Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü’nün 2022 Yılı 2. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer başkanlığında gerçekleştirildi.

2. Olağanüstü Genel Kurul’da bir önceki birleşimde komisyona sevk edilen MESKİ Genel Müdürlüğü 2022 Mali Yılı Revize Ücret Tarife Taslağı ile 2022 Mali Yılı Ek ödenek talebi görüşüldü. 2022 Mali Yılı Revize Ücret Tarife Taslağı ile ilgili madde reddedilirken, 2022 Mali Yılı Ek Ödenek Talebi ise oy birliğiyle kabul edildi.

“Ücret tarifesinde düzenleme olmadı”

Ücret tarife taslağı maddesini Meclis üyelerinin onayına sunmadan önce bir değerlendirme yapan Başkan Seçer, “1. maddede görüşülen konu, yeni bütçe koşullarına göre oluşacak yeni ücret tarifesi. Yeni ücret tarifesinde su bedellerine ilişkin, metreküp fiyatlarına ilişkin herhangi bir düzenleme olmadı. Komisyonda; idarenin teklif ettiği ücret tarifesi oy çokluğuyla reddedildi. Şimdi komisyonun oy çokluğuyla reddettiği ücret tarifesini, sizin oylarınıza sunuyorum” dedi. Başkan Seçer’in değerlendirmesinin ardından, komisyonda reddedilen madde, reddedildiği şekliyle Meclis üyelerinin oy çokluğu ile kabul edildi.

“Ek bütçeyi kabul edip, ücret tarifesini reddetmek çelişkili”

Genel Kurul’da görüşülen 2. maddede ise ek ödenek talebi oy birliği ile kabul edildi. Ek ödenek talebinin Meclis üyeleri tarafından onaylanmasına rağmen, ücret tarifesinin reddedilmesini çelişkili bulduğunu ifade eden Başkan Seçer, “Biz başlangıçta 1 milyar 518 milyon 719 bin 46 TL olan bütçemizi, 805 milyon 310 bin TL artırarak, 2 milyar 324 milyon 29 bin 46 TL’ye yükseltiyoruz. Zaten komisyonda da bu kabul edilmiş. Buradaki tezat; idarenin bu bütçeye yönelik, bütçe denkliğine yönelik yaptığı fiyat tarifesinin komisyonda reddedilmesi. Burada gerçekten çok yaman bir çelişki var. Ek bütçe ihtiyacı nereden doğdu? 2021 yılı Kasım ayında bu bütçe yapılırken, 2022 yılı başından itibaren ekonomik gelişmelerin bu derece dramatik olacağı öngörülemedi. Rakamlarla konuşuyorum; 2021 yılının Kasım ayında başlangıç bütçesini yaparken, yani 1 milyar 518 milyonluk bütçeyi yaparken; personel giderleri, akaryakıt, elektrik, bakım, onarım gibi finansman giderlerinin bu süre zarfında kuruma maliyetindeki, yani 805 milyon liralık ek bütçe yapma ihtiyacımızın hasıl olduğu bu döneme kadarki artış, kümülatifte ortalama %94,26. Yani bire bir oranında bir artış söz konusu olmuş. Dolayısıyla, MESKİ gibi çok hayati bir hizmeti yerine getiren ve gelirlerinin %90’dan fazla bir kısmını, hizmet sunduğu vatandaştan alan bir kurumun, doğal olarak bu ilave bütçeyi karşılaması için de ilave gelir yaratması gerekiyor. Bunun da en önemli yolu, hatta yegane yolu ücretlerde bir değişiklik yapmak.  Bunun başka bir izahı yok” diye konuştu.

“Geliriniz sabit kalır, gideriniz artarsa bir yenileme yapmak zorundasınız”

Mevcut ekonomik koşullarda gelirin sabit kaldığını, ancak giderlerin arttığını hatırlatarak konuşmasını sürdüren Başkan Seçer, “Geliriniz sabit kalır, giderinizde ön göremediğiniz artışlar olursa, bir yenileme yapmak zorundasınız. Burada belki, enflasyon farklarından doğan düzenlemeler oluyor düşüncesi akla gelebilir. %40 küsur civarı, yılbaşından bu yana gelen enflasyon farkından kaynaklı. Ancak bu dahi bütçede denge kurmaya yeterli olmuyor. Biz bunu Cumhur İttifakı ile de görüştük. Önce yeni bir düzenleme yapma ihtiyacını onlar da kabul ettiler. Daha sonradan da alınan karar gereği, bunun şu ortamda uygun olmayacağını belirttiler” ifadelerini kullandı.

“Biz su fiyatlarında değişiklik yapmıyoruz”

Gelir gider dengesizliğine rağmen hizmetleri aksatmadan sürdürme gayreti içerisinde olacaklarını belirten Başkan Seçer, “Buradaki sıkıntımız şu; aynı hassasiyetin, belediye gibi kamuya hizmet eden diğer kurumlara gösterilmemesi. Örneğin elektrik, akaryakıt, personel giderlerindeki artışların, en azından bir kısmını elimine edebilecek düzenlemelerin yapılması gerekir” dedi. Hiçbir siyasetçinin suya, ekmeğe, ulaşıma zam yapmak istemeyeceğini, ama hizmetlerin sürekliliği için zorunlu hallerde, vatandaşa da bunun gerekçesini anlatarak zam yapma zorunluluğu doğabileceğini ifade eden Başkan Seçer, “Ben buradan bu zorunluluğu, dilimin döndüğünce zaten vatandaşlara anlatıyorum. Ama vatandaşa getireceğimiz yükü de en alt seviyede tutma gayreti içerisindeyim. Biz su fiyatlarında değişiklik yapmıyoruz. Böyle devam edeceğiz, ama bu hizmetleri sürdürme zorunluluğumuz da var. Bu hizmetlerin kesintisiz yürümesi lazım. Sadece o değil, Cumhur İttifakı’na mensup Meclis üyelerinin de kendi bölgelerinden, zaman zaman bizlere ihtiyaçlarını, taleplerini bildirdiği birçok yatırımı da oralarda yapmamız lazım. Yani ben zorunlu giderlerimi karşılayacağım, personel maaşlarını ödeyeceğim, akaryakıtı ödeyeceğim, diğer giderlerimi ödeyeceğim. Kredim varsa kredimi ödeyeceğim. Kalan parayla da yatırım yapacağım. Benim yapacağım yatırım, tamamen gelirime bağlı.  O da nedir? Vatandaştan tahsil ettiğimiz su fatura bedelleridir” ifadelerini kullandı.

“Kamuya hizmet eden kurumlar rahatlatılmalı”

Merkezi Hükümet tarafından söz konusu artışlar göz önüne alınarak, kamuya hizmet eden kurumlar için bazı düzenlemeler yapılmasının, bütçede rahatlama sağlayabileceğine dikkat çeken Başkan Seçer, “Ben bu hassasiyetleri; elektrik fiyatları, akaryakıt fiyatları artarken, hükümet kanadı olarak Cumhur İttifakı’na söylemek durumundayım ki aynı hassasiyeti orada da göstermek lazım. Örneğin Sular İdaresi’ne akaryakıt konusunda vergi indirimleri, elektrik konusunda vergi indirimleri ya da bazı yatırımlarda KDV istisnası gibi maliyetleri düşürecek unsurlar, mecralar kullanılabilir. Buna dair şu ana kadar özellikle çok büyük yük altında olan Büyükşehirlere ilişkin; ne Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, ne de Cumhurbaşkanlığı kararnamesi olarak bir karar alınıp, herhangi bir rahatlama sağlanmamıştır” dedi.

“Yatırımlarımızı akamete uğramadan sürdüreceğiz”

2022 yılının 7 ayında MESKİ mevcut koşullarla nasıl en iyi şekilde yönetildiyse, yıl sonuna kadarki 5 aylık süre içerisinde de, herhangi bir fiyat değişikliğine gitmeden hizmetlerin yerine getirileceğini vurgulayan Başkan Seçer,  “Yatırımlarımızı, mümkün olduğu kadar akamete uğratmayacak derecede bir tahsilat politikasına gireceğiz. Yani bizim bu anlamda MESKİ olarak ‘kullanan öder, kirleten öder’ mantığından yola çıkarak, bu ödentileri zamanında ve yerinde tahsil etme zorunluluğumuz doğuyor. Burada bu görevi ben bu vesileyle hem MESKİ’ye, hem de vatandaşlarıma duyurmak zorundayım. Yoksa MESKİ gibi 2 milyar 324 milyon lira bütçesi olan bir kurumun sevk ve idaresinde, doğal olarak da hizmetlerinde sorun yaşayabiliriz. Ama vatandaşlarımız merak etmesin. Suyunuz yine akacak, vidanjör zamanında kuyunuzu çekecek, herhangi bir tıkanma ve arıza konusunda kanal açma aletlerimiz, makinalarımız size zamanında ulaşacak. İçme suyu, kanalizasyon, arıtma konularında yoğun sorun yaşayan bölgelerimizde, yatırımlarımızı akamete uğramadan sürdüreceğiz” diye konuştu.

“MESKİ ticari bir işletme değil, fazla parayı ne yapacağız?”

Cumhur İttifakı’na mensup bir meclis üyesinin iddialarına cevaben; kurumun personel giderleri, akaryakıt, elektrik, bakım, onarım gibi finansman giderlerinin; bütçenin yapıldığı tarih olan 2021 Kasım ayından bugüne kadar, ekonomideki olumsuz gelişmelerin etkisiyle %94,26 oranında artış gösterdiğini bir kez daha hatırlatan Başkan Seçer, “Yüzde 94,26 bir maliyet farkı var. Ancak ‘yüzde 40 küsurunu, biz enflasyon farkından aldık’ dedim. Bunda bir şey yok. Bu benim tercihim değil. Keşke sıfır enflasyon olsa. Ama siz beklentinizde, önümüzdeki 5 aylık sürede % 50’nin üzerinde bir enflasyon olacağını söylediniz. Şimdi meselemiz, tartışmamız bu değil. Biz MESKİ olarak fazla parayı ne yapacağız? Biz tüccar mıyız? Burası ticari bir işletme mi? Durduk yerde niye zam yapalım? Tam tersine, gönül ister ki indirim yapalım. Bu bize siyaseten de puan kazandırır, ama ben başkanınız olarak bir gerçeği ortaya koymak zorundayım” ifadesini kullandı.

“Gönül ister ki, suyu olabilecek en ucuz fiyattan verelim”

Başkan Seçer, 2020 bütçesini yaparken yaptıkları düzenlemeyi de hatırlatarak, “Biz 2019 yılında, 2020’nin bütçesini yaparken bir düzenleme yaptık. Bu yıla girerken, biz o zaman da baktık hesaplarımıza ve dedik ki 2 yıldır zam yapmıyoruz ve enflasyon farkını da hiçbir yıl, aylık yüzde 1’in üstünde almadık. Ama o zaman da ifade ettik, rakamları yanlış vermemek için aradaki farkı ortaya koyduk. Bu da yüksek bir rakamdır. Yine o günkü enflasyon koşullarına göre, yani her yıla yaklaşık olarak %15 civarında bir yansıması vardı. Yani 2 yılda %30-40 civarındaki bir artışın, sadece %10’unu aldık. Şu anda bizim sularımızın kademeleri 0-15, 15-30 şeklinde. Birinci kademeyi de 0-10’dan 0-15’e çıkardık. Bu aslında gizli bir indirimdir. Çünkü artı 3 metreküpü de, bir önceki fiyattan vermiş oluyorsun. Dolayısıyla asla ne Meclisimizi, ne vatandaşımızı yanıltmıyoruz. Gönül ister ki, suyu olabilecek en ucuz fiyata verelim” dedi.

“Bizim sadece elektrik giderimiz 400 milyon TL’ye yakın”

Başkan Seçer, iller arası su fiyatlarını tam olarak karşılaştırma imkanlarının olmadığını ifade ederek, “İller arası su fiyatlarını tam olarak mukayese etme şansımız yok. Neden yok? Bunun birkaç nedeni var. Bir tanesi; her coğrafyanın koşulları farklı. Suyumuz % 85 motopompla, kademeli olarak Tarsus Berdan Havzası’ndan geliyor. Pamukluk Projesi tamamlansın, su fiyatı yarıya iner. Adana’da olduğu gibi. Adana’nın bir şansı var. Tüm Adana ovası cazibeyle besleniyor. Bizim belimizi büken, elektrik giderleri. Bizim elektrik faturası maliyetimiz 400 milyon lira. Yani yarım milyar liraya yakın elektrik giderim var.  Enflasyon artmaya devam ederse, bu meblağ yıl sonuna kadar 600-700 milyon liraları bulur. Birincisi, biz bunu Adana ya da diğer şehirler gibi cazibeli alsak çok avantajlı olurdu. İkincisi, bazı illerde kademe farkları var 0-10’la başlatan var. Hiç kademe koymayan var. Ya da atık su vergisi %50 olan var, %45 olan var, %35 olan var, %55 olan var. Dolayısıyla Pamukluk Barajı’nı devreye alalım, Türkiye’nin en uygun su fiyatı olan illerin en tepesine Mersin’i yazarız. Zaten bu konuyu sizler de biliyorsunuz” ifadesini kullandı.

“Elektrik fiyatları 1 gecede %126 arttı”

Enerji fiyatları ile ilgili bir Meclis üyesinin, 1 yıllık enerji giderinin maliyetinin 113 milyon lira civarında olduğunu söylemesi üzerine Başkan Seçer, “Bakın ben size bunun serencamını da anlatayım. 2019 yılında 130 milyon TL elektrik giderimiz vardı. Biz bir ihale yaptık, bazı düzenlemeler yaptık ve sayaçları değiştirdik. %30 tenzilât yaptık. Ben 2019 kafasıyla gitseydim, bu 113 milyonun üzerine siz bir %30, %40 daha koyacaktınız. Biz saatlerimizde değişiklik yaptık, statü değiştirdik. Türkiye’de bu yılın başında, elektrik fiyatları bir gecede %126 arttı. Evet, bizim 113 milyon lira başlangıç bütçemiz vardı, şu an o paradan 5 milyonumuz kalmış. Fiyat artışından dolayı tüketmişiz ve 350 milyon lira ek bütçeye koymuşuz. İkisini topladığınızda 463 milyon lira para yapıyor. Tablo orada, siz onayladınız” dedi.